Elektronların orbitalleri nasıl doldurduğunu öğrenirken aklımızda tutmamız gereken iki önemli kural bulunuyor:
- Her orbitalde sadece iki elektron bulunabiliyor.
- Elektronlar en düşük enerji seviyesinden başlayıp, daha yüksek seviyelere gidecek şekilde orbitalleri dolduruyor.
Bu kuralları şu aşamada aklımızda tutmamız biraz zor olabilir, çünkü henüz orbitalin ne olduğu kafamızda netleşmemişken, yukarıda yeni bir tabir daha kullandık: enerji seviyesi. İlk olarak bu kavramları teker teker açıklayalım.
Not: Bu içeriği genişletilmiş haliyle video olarak da izleyebilirsiniz. Dersler başlığı altındaki Temel Malzeme Dersleri video listesine göz atmak için resme tıklayın.
Elektronlar, atom çekirdeğinin etrafında Bohr atom modelindeki yörünge tarifini andıran belli enerji seviyelerinde yer alıyorlar. Bir enerji seviyesi atom çekirdeğine ne kadar yakınsa, sahip olduğu enerji düzeyi o kadar düşük oluyor. Dolayısıyla, o enerji seviyesindeki elektronlar da, o ölçüde daha düşük enerjiye sahip oluyor. Bu da demek oluyor ki, bir elektron atom çekirdeğinden ne kadar uzakta ise, o kadar yüksek bir enerji seviyesinde yer alıyor. Bu enerji seviyelerine aynı zamanda elektron kabuğu (İngilizce: electron shell) adını da veriyoruz.
Her bir elektron kabuğu, dört altkabuktan (İngilizce: sub-shell) oluşuyor. Bu altkabukları sırasıyla s, p, d ve f harfleriyle adlandırıyoruz. Bu altkabuklardan s altkabuğu çekirdeğe en yakın ve dolayısıyla en düşük enerji seviyesine sahipken, ikinci sırada p altkabuğu, devamında ise d ve f altkabukları yer alıyor.
Bu altkabuklar ise orbitallerden meydana geliyor. s altkabuğu sadece bir orbital, p altabuğu üç orbital, d altkabuğu beş orbital, f altkabuğu ise yedi orbital içeriyor. Bir altkabukta yer alan bütün orbitaller, aynı enerji seviyesine sahip oluyor. Yukarıda, her orbitalde en fazla iki elektronun yer alabildiğini belirtmiştik. Dolayısıyla, örneğin p altkabuğunda üç orbital olduğu için, bu altkabukta en fazla altı elektron yer alabiliyor.
Bir sonraki konu başlığında, elektronların orbitalleri nasıl doldurduğu üzerinde duracağız.
Devamı:
- Sonraki sayfa: Hund kuralı
- Önceki sayfa: Atomik orbitallerin şekilleri
- Ana konu başlığı: Temel Malzeme Bilgisi