Bir önceki konu başlığında, elektron kabuklarının s, p, d ve f olarak adlandırılan dört altkabuk içerdiklerini, bu altkabukların da orbitallerden meydana geldiklerini belirtmiş, ve aynı altkabuktaki bütün orbitallerin aynı enerji seviyesine sahip olduklarını söylemiştik.
Not: Bu içeriği genişletilmiş haliyle video olarak da izleyebilirsiniz. Dersler başlığı altındaki Temel Malzeme Dersleri video listesine göz atmak için resme tıklayın.
Elektronların aynı temel enerji seviyesindeki orbitalleri nasıl doldurduklarını bulmak için basit bir işlem uyguluyoruz. Elektronları aynı temel enerji seviyesindeki orbitallere önce teker teker konumlandırıp, bütün orbitallere birer elektron yerleştikten sonra tekrar başa dönerek, ikinci elektronları yerleştiriyoruz. Örnek olarak, atom numarası 9 olan flor (F) atomunu ele alalım. Daha önce atomun yapısı başlığında da bahsettiğimiz gibi, atom numarası 9 olduğuna göre, flor atomunun 9 protonu, 9 nötronu, 9 tane de elektronu olduğunu anlayabiliyoruz.
Flor atomunun sahip olduğu elektronları, orbitallere aşağıdaki resimde gösterildiği şekilde yerleştiriyoruz. Öncelikle, en düşük enerji seviyesindeki 1s orbitaline iki elektron yerleştiriyoruz. Ardından, bir üst enerji seviyesinde yer alan 2s orbitaline iki elektron yerleştiriyoruz. Hatırlarsanız, her orbitale en fazla iki elektron yerleşebildiğini bir önceki konu başlığında belirtmiştik. Toplam dört elektron 1s ve 2s orbitallerine yerleştikten sonra, sıra üç orbitale sahip olan 2p altkabuğuna geliyor. Bu altkabuktaki orbitallere elektronları önce bütün orbitallere birer elektron konumlanacak şekilde yerleştirip, sonra tekrar başa dönerek geri kalan ikinci elektronları ekliyoruz.
Elektronları bu şekilde yerleştiriyoruz, çünkü eş enerjili bir orbital boş dururken, başka bir orbitale asla iki elektron birden yerleşemiyor. Bu fiziksel duruma sadık kalabilmek için, biz de elektronları orbitallere bu şekilde dağıtıyoruz. Elektronları orbitallere dizerken uyguladığımız bu kurala, Alman fizikçi Friedrich Hund’a ithafen Hund kuralı adını veriyoruz.
Bir sonraki konu başlığında, elektron dizilimleri ve periyodik cetvel arasındaki ilişki üzerinde duracağız.
Devamı:
- Sonraki sayfa: Elektron dizilimleri ve periyodik cetvel
- Önceki sayfa: Enerji seviyeleri, elektron kabukları ve orbitaller
- Ana konu başlığı: Temel Malzeme Bilgisi